HASTA HAKLARI
1-Hizmetten Genel olarak Faydalanma Hakkı:
- Adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlıklı yaşamanın teşvik edilmesine yönelik faaliyetler ve koruyucu sağlık hizmetleri de dahil olmak üzere, sağlık hizmetlerinden ihtiyaçlarına uygun olarak faydalanma hakkı vardır.
2-Bilgilendirme ve Bilgi Edinme Hakkı:
- Sağlık hizmetlerinden nasıl faydalanabileceği konusunda bilgi isteme hakkı vardır.
3-Sağlık Kuruluşunu ve Personelini Seçme ve Değiştirme Hakkı:
- Sağlık hizmeti verecek veya vermekte olan tabiplerin ve diğer personelin kimlikleri, görev ve unvanları öğrenmeye, seçmeye ve değiştirmeye hakkı vardır.
4-Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı:
- Hastanın, öncelik hakkının tıbbi kriterlere dayalı ve objektif olarak belirlenmesini istemek hakkı vardır. (Örn: Acil, Adli Vaka, Engelli vb.)
5-Mahremiyet Hakkı:
- Hastanın, mahremiyetine saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır.
6-Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Hakkı:
- Hasta, modern tıbbi bilgi ve teknolojinin gereklerine uygun olarak teşhisinin konulmasını, tedavisinin yapılmasını ve bakımını istemek hakkı vardır.
7-Tıbbi Özen Gösterilmesi Hakkı:
- Hastane personeli, hastanın durumunun gerektirdiği tıbbi özeni gösterir. Hastanın hayatını kurtarmak veya sağlığını korumak mümkün olmadığı takdirde dahi, ıstırabını azaltmaya veya dindirmeye çalışmak zorundadır.
8-Tıbbi Gereklilikler Dışında Müdahale Yasağı Hakkı:
- Hastayateşhis, tedavi veya korunma maksadı olmaksızın, ölüme veya hayati tehlikeye yol açabilecek veya vücut bütünlüğünü ihlal edebilecek veya akli veya bedeni mukavemeti azaltabilecek hiçbir şey yapılamaz ve talep de edilemez.
9-Kayıtları İnceleme ve Kayıtların Düzeltilmesini İsteme Hakkı:
- Hasta, sağlık durumu ile ilgili bilgiler bulunan dosyayı ve kayıtları, doğrudan veya vekili veya kanuni temsilcisi vasıtası ile inceleyebilir ve bir suretini alabilir. Bu kayıtlar, sadece hastanın tedavisi ile doğrudan ilgili olanlar tarafından görülebilir.
- Hasta; sağlık kurum ve kuruluşları nezdinde bulunan kayıtlarında eksik, belirsiz ve hatalı tıbbi ve şahsi bilgilerin tamamlanmasını, açıklanmasını, düzeltilmesini ve nihai sağlık durumu ve şahsi durumuna uygun hale getirilmesini isteme hakkı vardır.
10-Bilgi Verilmesini Yasaklama:
- İlgili mevzuat hükümleri ve/veya yetkili mercilerce alınacak tedbirlerin gerektirdiği haller dışında; hasta; sağlık durumu hakkında kendisinin, yakınlarının ya da hiç kimsenin bilgilendirilmemesini talep etme hakkı vardır.
11-Bilgilerin Gizli Tutulması Hakkı:
- Sağlık hizmetinin verilmesi sebebiyle edinilen bilgiler, kanun ile müsaade edilen haller dışında, hiçbir şekilde açıklanamaz.
12-Rıza Olmaksızın Tıbbi Ameliyeye Tabi Tutulmama Hakkı:
- Kanunda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, kimse, rızası olmaksızın ve verdiği rızaya uygun olmayan bir şekilde tıbbi ameliyeye tabi tutulamaz.
13-Tedaviyi Reddetme ve Durdurma Hakkı:
- Kanunen zorunlu olan haller dışında ve doğabilecek olumsuz sonuçların sorumluluğu hastaya ait olmak üzere; hasta kendisine uygulanması planlanan veya uygulanmakta olan tedaviyi reddetmek veya durdurulmasını istemek hakkına sahiptir.
14-Dini Vecibeleri Yerine Getirebilme ve Dini Hizmetlerden Faydalanma Hakkı:
- Sağlık kurum ve kuruluşlarının imkanları ölçüsünde hastalara dini vecibelerini serbestçe yerine getirebilmeleri için gereken tedbirler alınır.
15-İnsani Değerlere Saygı Gösterilmesi ve Ziyaret Hakkı:
- Hastanın, kişilik değerlerine uygun bir şekilde ve ortamda sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkına sahiptir.
16-Refakatçi Bulundurma Hakkı:
- Muayene ve tedavi sırasında hastaya yardımcı olmak üzere; mevzuatın ve kurum imkanlarının elverdiği ve hastanın sağlık durumunun gerektirdiği ölçüde, tedaviden sorumlu olan tabibin uygun görmesine bağlı olarak, refakatçi bulundurulması hakkı vardır.
17-Müracaat, Şikayet ve Dava Hakkı:
- Hastanın ve hasta ile ilgili bulunanların, hasta haklarının ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü müracaat, şikayet ve dava hakları vardır.
18-Güvenliğin Sağlanması Hakkı:
- Herkesin, sağlık kurum ve kuruluşlarında güvenlik içinde olmayı bekleme ve bunu istemek hakları vardır.
HASTA SORUMLULUKLARI
1-Genel Sorumluluklar:
- Kişiler kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere uymalıdır.
- Basit durumlarda kişiler kendi bakımlarını yapmalıdır.
2-Sağlık Çalışanlarını Bilgilendirme Sorumluluğu:
- Hasta; yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğini, eğer varsa halen kullandığı ilaçları, sağlığıyla ilgili bilgileri tam ve eksiksiz olarak vermelidir.
3-Hastane Kurallarına Uyma Sorumluluğu:
- Hasta; başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uymalıdır.
- Hasta Sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca belirlenen sevk zincirine uymalıdır
- Hastanın; tedavi, bakım ve rehabilitasyon süresince sağlık çalışanları ile işbirliği içinde olması gerekir.
- Hasta; randevulu hizmet veren bir sağlık tesisinden yararlanıyorsa randevunun tarih ve saatine uyması ve değişiklikleri ilgili yere bildirmesi gerekir.
- Hasta; hastane personelinin, diğer hastaların ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermelidir.
4-Tedavisi İle İlgili Önerilere Uyma Sorumluluğu:
- Hasta; tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı yerleri sormalıdır.
- Hastanın; tedavisiyle ilgili önerilere uyum sağlayamama durumu söz konusu ise bunu sağlık çalışanına bildirmesi gerekir.
- Hasta sağlık bakım ve taburculuk sonrası bakım planını beklendiği gibi doğru anlayıp anlamadığını belirtmesi gerekir.
- Hasta; uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumludur.
5-Saygı Gösterme Sorumluluğu:
- Hasta ve yakınları, diğer hastaların ve sağlık çalışanlarının haklarını göz önünde bulundurmalıdır.
- Hasta ve yakınları hastanenin ziyaret politikasına uymalıdır.
- Hasta, ziyaretçi sayısına bağlı gürültünün fazla olduğu durumlarda hastane yönetiminin alacağı tedbirlere uymak zorundadır.
- Yetkili doktordan uygun görülmeyen ve tedavi planında bulunmayan herhangi bir ilacın verilmesini ya da uygulanmasını talep etmemelidir.
- Hasta yakınları, randevu zamanına bağlı kalmalı ve gecikmeleri önlemeli, gecikme olduğu durumlarda diğer hastaların muayenesi bittikten sonra muayene olacağını unutmamalıdır.
6-Tetkik ve Tedavilerini Ödeme Sorumluluğu:
- Kabul aşamasında, ödemenin ne şekilde ve hangi kurum/kuruluştan karşılanacağını bilmelidir.
- Hasta ve yakınlarının aldıkları sağlık hizmetinin mali sorumluluğu ya da sağlık güvence sistemi (Sosyal Güvenlik Kurumu, özel sağlık sigortası) gibi kurumlara ait gerekli/geçerli dokümanları eksiksiz getirmek hasta ve yakınlarına aittir.
- Acil müdahale ve tedavi gerektiren durumlarda hasta veya yetkili temsilci hastanın kurumundan alacağı yazıyı teslim etmelidir.
- Ücretsiz tedavi hakkı olan hastaların, bu hakları belgelerle kesinleştirme ve ücretsiz hasta bakma kriterlerine uygunluğunu belgeleme sorumluluğu vardır.
- Hasta ve yakınları kusurlu kullanım ve kasıtlı olarak hastane demirbaş veya sarf malzemelerine verdiği zarar/ziyanı tanzim etme sorumluluğu vardır.