13 eylül ilk yardım günü
13 Mayıs 2019

2003 yılından beri 188 ayrı ülkede kişi, kurum ve kuruluşların katılımı ile her yıl farklı bir tema üzerinde durulmak suretiyle çeşitli etkinlikler yapılmakta ve Dünya İlk Yardım günü kutlanmaktadır.

İlk yardım, hemen bakım gerektiren, ayrımı net yapılmamış ve tanısı konulmamış akut hastalık ya da yaralanmalara sahip hastalara uygulanacak işlemler bütünüdür. İlk yardım, hastaları yeniden canlandırma ve stabilize etmek, genel bakıma uygun hale getirmek ya da daha ileri bakım gerektiren hastaların ilk bakılarına başlamak adına yapılan tüm resüsitatif müdahale ve girişimleri kapsamaktadır. Ülkemizde bu gibi durumlarla öncelikli olarak ilgilenen uzmanlık alanı olan Acil Tıp randevusuz bakım verme ve ayrımı net yapılmamış ve tanısı konulmamış akut hastalık ya da yaralanmalarla ilgilenecek, alanında uzmanlık düzeyinde eğitim verilen bir tıp anadalıdır. Bununla birlikte öncelikle hekimleri ilgilendiriyor olmakla birlikte tıbbi literatür ve klavuzlarda halktan kurtarıcılarında belli ilk yardım metotlarını öğrenme, geliştirme ve ihtiyaç halinde uygulama gerekliliği vurgulanmaktadır. Bu nedenle tüm dünyada ve ülkemizde çeşitli meslek gruplarına ve halka ilk yardım dersleri teorik olarak, video, power point sunuları ve maketler üzerinde uygulamalı olarak verilmektedir. Günlük pratiğimizde de bu eğitimlerin yararları görülmekte kimi zaman görsel medyada da başarılı sonuçları ile ilgili haberler yapılmaktadır. Örneğin yakın bir zamanda kalp krizi geçiren bir hastanın, yanındaki yakınının daha önce internetten öğrendiği kalp masajı sayesinde hastayı ölümden kurtardığı, yabancı cisim aspirasyonu yaşayan bir olguyu aldığı eğitim sayesinde Hemlich manevrası uyguladığı ve hastanın yabancı cisimi çıkardığı bilinmektedir. Ayrıca kalp durması yaşayan bir hastada  ilk 4 dakikanın çok önemli olduğu ve beyin işlevleri açısından erken dönemde canlandırma işlemine başlanması gerektiği yeni yayınlanan klavuzda da belirtilmiştir. Sağlık çalışanlarının hastaya ulaşım zamanı 4 dk dan uzun olabilmekte ve bu dönemde halktan kurtarıcıların cep telefonu ile kardiyak kompresyon için yönlendirilmesi ve kesintisiz kardiyak kompresyona başlayarak hastayı gelen sağlık ekibine devretmeleri nörolojik sağ kalım açısından hayatidir.  Bu gibi örneklerin çoğaltılması mümkündür.

Dünya İlk yardım günü etkinlikleriyle de ilk yardımın önemi vurgulanmakta ve toplumsal farkındalığın artırılması amaçlanmaktadır.

Doç.Dr.Hayriye Gönüllü

Acil Tıp Kliniği